TEST: Dual CS 518 – wyczekiwany powrót legendy

Dual CS 518

Marka Dual jest od niedawna dostępna na naszym rynku za sprawą dystrybutora Electronic International Commerce.

Jej historia w dziedzinie produkcji gramofonów jest bogata, a przy okazji łączy się z innymi markami, jak np. Perpetuum Ebner, której produkt już był przez nas recenzowany.

Aby opisać dorobek firmy musimy cofnąć się aż do roku 1900, kiedy powstała pod nazwą „Fabryka mechaniki precyzyjnej braci Steidinger”. Dostarczając narzędzia producentom zegarów w swoim regionie, pracowali również nad zaprojektowaniem nowego sprężynowego napędu do gramofonów. W 1927 roku wprowadzono tak zwany „podwójny silnik”(dual motor). Było to połączenie sprężynowego mechanizmu zegarowego i silnika elektrycznego do popularnych wówczas przenośnych gramofonów. „Dual Motor” odniósł taki sukces, że nazwa „Dual” została wybrana jako oficjalna nazwa marki firmy. Był to rok 1935: wypuszczono pierwszy „podwójny gramofon” z nową nazwą marki. W roku 1969 Dual wprowadza na rynek swój topowy model – Dual 1219. Był on pierwszym gramofonem Dual wyposażonym w talerz o średnicy 30 cm oraz ramię z podwójnym systemem łożysk kardanowych. Dual oferuje teraz szeroką gamę komponentów: wzmacniacze, tunery, magnetofony i zespoły głośnikowe.

Dokładnie 10 lat później kolejną ważną innowacją był w pełni automatyczny Dual 701. Był to pierwszy elektroniczny gramofon z napędem bezpośrednim wyprodukowany w Europie, tym samym, oprócz napędu Idler, mamy również napęd DD. Rok 1981 nie był specjalnie udany – Dual złożył wniosek o upadłość po latach przynoszenia strat i został przejęty przez francuską firmę elektroniczną Thomson-Brandt. Nowy właściciel, który był również właścicielem znaków towarowych Nordmende, Saba i Telefunken, włączył Duala do swojej grupy. I kolejne 10 lat póżniej na rynek wychodzi ich topowy produkt “Golden Stone”, czyli Golden 1 z plintą ze sztucznego kamienia. Przyznam, iż takiego nie widziałem, a „jedynkę” miałem okazję posłuchać i przyjrzeć się bliżej – sam na co dzień używałem między innymi CS 5000. 21 wiek to wskrzeszenie marki: pierwsze produkty zostały ponownie wydane pod marką Dual. DGC GmbH udzieliła firmie Alfred Fehrenbacher GmbH niewyłącznej licencji na produkcję i sprzedaż gramofonów pod marką Dual, DGC GmbH zmieniła nazwę na Dual GmbH i ma siedzibę w Landsbergam Lech w Niemczech. Wprowadzono nową generację gramofonów zaprojektowanych lub wyprodukowanych w Niemczech. Najwyższy model, zwany „Primus Maximus” jest ograniczony do 100 sztuk i wykonywany wyłącznie na zamówienie.

Do produktów tej marki mam olbrzymi sentyment: nie wliczając rodzimej Unitry to właśnie na produktach tej niemieckiej marki zdobywałem doświadczenie w serwisowaniu czy kalibracji. Dla poszukiwaczy gramofonów z epoki polecam modele 1219,1229,1019,505,510,601,701 czy 5000. W obecnej ofercie Duala znajdziemy topowy model -wspomniany już Primus Maximus, manualne CS 418, CS 518 i jeszcze do końca roku model CS 618Q, wśród automatów zapowiedziany jest CS429 i CS 529.

BUDOWA/WYGLĄD:

Recenzowany CS 518 w swojej budowie jest klasycznie skonstruowanym gramofonem z napędem paskowym. Plinta CS 518 zbudowana jest z MDF-u pokrytego okleiną winylową, ramię jest na kardanie i przyznam wygląda całkiem solidnie. Jest możliwość podstawowych regulacji, jak siła nacisku czy AS. Tu drobna uwaga, jeżeli chodzi o windę – można by zastosować gęstszy smar, ponieważ opada lekko za szybko. Talerz jest odlewem aluminiowym dość lekkim, na którym mamy gumową matę, szpindel osadzony jest w mosiężnej tulei, czyli bardzo klasycznie. Sam talerz jest napędzany za pomocą gumowego paska za pomocą silnika prądu stałego, który został zawieszony celem eliminacji wibracji. Dzięki regulacji prędkości obrotowej: 33 / 45 / 78 mamy możliwość odsłuchu całej naszej kolekcji płyt winylowych.

W CS 518 producent dostarcza skalibrowaną fabrycznie wkładkę Ortofon 2M Red. Przy cenie CS 518 – 2999 zł otrzymujemy tradycyjnie skonstruowany gramofon wraz z wbudowanym przedwzmacniaczem.

BRZMIENIE:

CS 518 firmowo dostarczany jest w komplecie z wkładką Ortofona 2M Red. Jest ona skalibrowana, a jeżeli chodzi o kąt prowadzenia, siłę nacisku i AS kalibrujemy we własnym zakresie. Patrząc na ramię myślę, iż w przyszłości jego upgrade i zainstalowanie 2M Bronze nie będzie zbytnią nonszalancją.

Rozpakowanie i montaż dostarczonego gramofonu zajmuje dosłownie kilka minut – wystarczy zamonotowac talerz, pasek, pokrywę i po skontrolowaniu kalibracji wkładki możemy uruchomić Duala. Na pokładzie mamy wmontowany przedwzmacniacz, który można oczywiście wyłączyć, choć on sam oferuje przyzwoitą jakość dźwięku i aby poszukać lepszego brzmienia, warto pomyśleć o jakimś podstawowym przedwzmacniaczu. Tu polecam Iskrę od Audiokultury, a odradzam np. DJ Pre, który nie będzie znacząco lepszym rozwiązaniem od tego, co jest już wbudowane.

Po uruchomieniu i po pierwszych dźwiękach słyszymy, iż oferowany dźwięk jest po ciepłej stronie – bez natarczywości i przy tym dość miękki. Prezentacja obrazu dźwiękowego jest typowa dla 2M Red z tym, iż tu mamy jakby troszkę bardziej stonowaną i zaokrągloną.

Sam odsłuch ma przyjemny i niemęczący charakter, nie za bardzo jest ochota na śledzenie czy analizowanie każdego dźwięku, to co do słuchacza dociera jest podane wprost, wszystkie zakresy są zszyte, bez efekciarstwa, a z drugiej strony nie mam poczucia, iż coś zostało zatarte.

Dźwięk w średnicy jest głęboki, dobrze nasycony, wręcz gęsty, wokale, a szczególnie te męskie posiadają odpowiedni wymiar i skalę.

Bardzo przyjemnie brzmią przesterowane „wiosła”, nie drażnią, ani nie zaczepiają jakoś szczególnie. Sama średnica jest lekko na pierwszym planie, lecz nadal jest spójna z pozostałymi podzakresami.

Miłe jest również wrażenie braku zbędnej przesady, szczególnie na basie.

Basu nam z pewnością nie zabraknie, jest on dostatecznie rytmiczny, szybki i punktualny. Owszem sam jego skraj jest poluzowany i przydałoby się odrobinę więcej kontroli, ale to powinna nam w przyszłości zapewnić wymiana wkładki. By stwierdzić, iż bas jest neutralny potrzebowalibyśmy trochę więcej ataku, precyzji i dynamiki, a to jak wspomniałem powinna załatwić lepsza wkładka.

Spójność w przekazie jest bardzo klarowna, z pewnością dźwięk nie jest podany w sposób hiper energetyczny, czy super drapieżnie, przy czym nadal jest otwarty i bezpośredni. Stąd płynie niewątpliwa zaleta Duala, możemy słuchać dowolnego repertuaru i w zasadzie nidy nie powinien nas zmęczyć.

Bardzo interesująco prezentują się wysokie tony, być może unikają zadziorności i ataku, za to mamy sporo aksamitu i płynności beż zbędnego fałszu. Delikatnie, spokojnie i kulturalnie, po prostu analogowo.

Przestrzeń jest poprawna, zarówno wszerz jak i w głąb nie mamy wrażenia napompowania, a z drugiej strony też niczego nie brakuje, lokalizacjie źródeł są czytelne i właściwie osadzone w planie stereo.

Chcecie porozmawiać o audio i muzyce ?

ZAPRASZAMY DO NASZEJ GRUPY NA FACEBOOK

AudioMuzoFans

PODSUMOWANIE:

Powrót marki, która była jedną z największych wśród producentów gramofonów w czasach ich świetności jest miłym ożywieniem tego sektora, a przy okazji uważam iż to jest dobry powrót. Dual CS 518 jest klasycznym gramofonem paskowym, od którego dobrze jest zacząć przygodę z analogiem, a wymiana starszego Dula na nowy również nie oznacza spadku jakości. Brzmienie jest bardzo przyjemne i pozwoli na dłuższy relaks podczas odsłuchu.

SPECYFIKACJA TECHNICZNA:

Silnik Napęd – Pasek

Regulacja prędkości obrotowej: 33 / 45 / 78

Drżenie i kołysanie dźwięku: < ±0,1 % (DIN)

Talerz, Materiał -Odlew aluminiowy

Średnica – 305 mm

Waga – 850 gramów

Mata – Guma 2,5 mm

Łożyskowanie: Wrzeciono ze stali hartowanej, mosiężna tuleja

Średnica -305 mm

Ramię :

Łożyskowanie – 4 x pivot, łożysko kulkowe / podwójnie mocowany